In de praktijk is er veel onduidelijkheid wanneer een gevolmachtigde rekening en verantwoording moet afleggen aan de erfgenamen van de overledene, degene die de volmacht had gegeven. Het Hof Arnhem-Leeuwarden heeft als volgt beslist.
Periode totdat er een bewind werd ingesteld
Y heeft vanaf 1986 op verzoek van moeder haar administratie gevoerd, betalingen gedaan en de belasting- aangiften geregeld. Volgens het Hof is hier sprake van een opdracht en zelfs als dat niet zo zou zijn, is er een rechtsverhouding geweest die hiermee nauwe verwantschap toont. Daarom moet Y op grond van het ongeschreven recht zich verantwoorden over de behoorlijkheid van het door hem gevoerde beheer over moeders vermogen. Het Hof komt mede tot deze beslissing op grond van een eerder arrest van de Hoge Raad en de feitelijke omstandigheid dat het zeer aannemelijk is dat moeder vanaf haar opname in een verpleeghuis steeds minder in staat was te overzien welke wijze Y haar financiële belangen behartigde en zelf voor haar belangen op te komen. Gezien haar geestelijke gesteldheid heeft moeder dit waarschijnlijk zelf niet gevraagd. De erfgenamen van moeder kunnen nu vragen om rekening en verantwoording. Door het overleggen van de administratie heeft Y voldoende “rekening” afgelegd. Wat betreft de “verantwoording” is het Hof van mening dat deze beperkt kan blijven tot de bijzonderheden die door de erfgenamen worden gesteld, zoals grotere kasopnames, overboekingen naar Y en diens zus en dubieuze uitgaven, zijnde uitgaven die niet passend zijn voor moeder.
De periode van het bewind
Over de jaren dat moeder leeft, moet Y rekening en verantwoording afleggen aan de rechter. Over het overlijdensjaar moet Y rekening en verantwoording afleggen aan de rechter en aan de erfgenamen. Dat kan op dezelfde wijze als aan de rechter gewoonlijk wordt gedaan. Dit laat onverlet dat Y aansprakelijk kan worden gesteld door de erfgenamen als die kunnen aantonen dat er sprake is geweest van een slecht gevoerd bewind waardoor de erfgenamen schade hebben geleden.
De periode na het overlijden
In deze casus had Y ook na het overlijden van moeder nog het beheer over het vermogen gehad. Ook over deze periode moet Y rekening en verantwoording afleggen aan de erfgenamen.
Voorkomen onduidelijkheden
In de praktijk had dit allemaal voorkomen kunnen worden als moeder tijdig een levenstestament had opgemaakt, waarin zij had vastgelegd hoe de rekening en verantwoording zou moeten worden afgelegd tijdens het beheer van de gevolmachtigde en wie om deze rekening en verantwoording hadden kunnen vragen. Meer informatie? Neem dan contact met ons op.
